Jak działa Unia Europejska

Komisja Europejska proponuje nowe akty prawne UE i sprawdza, czy kraje członkowskie je wdrażają. W skład Komisji Europejskiej, która reprezentuje całą UE, wchodzi po jednym komisarzu z każdego państwa członkowskiego. Nowa Komisja jest powoływana co pięć lat.

Rada Ministrów decyduje o nowych aktach prawnych UE, zazwyczaj wspólnie z Parlamentem Europejskim. Rząd szwedzki i rządy wszystkich pozostałych krajów należących do UE uczestniczą w posiedzeniach Rady Ministrów UE poprzez jednego własnego ministra. To, który minister uczestniczy w posiedzeniu Rady, zależy od omawianej sprawy. Rada Ministrów zbiera się w 10 różnych konfiguracjach, w zależności od dziedziny polityki.

Parlament Europejski decyduje o nowych aktach prawnych UE, zazwyczaj wspólnie z Radą Ministrów. Co pięć lat obywatele wszystkich krajów UE wybierają w wyborach bezpośrednich członków Parlamentu Europejskiego.

Rada Europejska ustala wytyczne dla długoterminowej współpracy w ramach UE. Rada Europejska skupia szefów państw i rządów krajów UE. W imieniu Szwecji uczestniczy w niej premier.

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej rozstrzyga spory między instytucjami UE a państwami członkowskimi. Trybunał dokonuje również interpretacji prawa UE.

Europejski Trybunał Obrachunkowy sprawdza, czy środki finansowe pochodzące z UE są prawidłowo wydawane i rozliczane.

Europejski Bank Centralny zarządza polityką monetarną krajów, które przyjęły euro, i wspiera ogólną politykę gospodarczą UE.

Riksdag a Unia Europejska

Jednym z najważniejszych zadań Riksdagu jest uchwalanie nowych ustaw. Jako członek Unii Europejskiej, Szwecja przekazała UE część uprawnień do stanowienia prawa, ale Riksdag nadal ma możliwość wpływania na akty prawne, o których decyduje UE. 

To rząd reprezentuje Szwecję w Radzie Ministrów UE i Radzie Europejskiej. Jednak ministrowie rządu regularnie przychodzą do Riksdagu, aby omawiać sprawy UE, na przykład w ramach obrad w komisjach. Gdy ministrowie udają się na posiedzenie Rady Ministrów UE, aby podjąć decyzję w sprawie nowego prawa UE, rząd musi najpierw wyrazić swoją opinię na temat proponowanego aktu prawnego, konsultując się z komisją ds. UE Riksdagu.

Riksdag ma również inną możliwość wpływania na propozycje legislacyjne Komisji Europejskiej. Parlament szwedzki i parlamenty innych krajów Unii Europejskiej badają, czy określone propozycje legislacyjne powinny być rozstrzygane na poziomie unijnym czy krajowym, to znaczy przez UE czy przez same państwa członkowskie. Nazywa się to badaniem subsydiarności. Chodzi o to, że Unia Europejska powinna podejmować decyzję w danej sprawie tylko wtedy, gdy nie mogą tego zrobić same kraje UE. 

Od projektu Unii Europejskiej do szwedzkiego prawa

Komisja Europejska proponuje nowy akt prawny UE. Zadaniem Komisji Europejskiej jest przedstawianie propozycji nowych aktów prawnych UE. Komisja robi to po przedyskutowaniu i przeanalizowaniu, jakie nowe przepisy unijne są potrzebne w państwach członkowskich.

Rząd i Riksdag prezentują swoje stanowisko

Komisja Europejska wysyła swoje projekty do wszystkich krajów członkowskich. W Szwecji otrzymują je rząd i parlament. Rząd informuje parlament o swoim stanowisku w sprawie projektu i przyjmuje uwagi parlamentu w ramach obrad w komisjach. To rząd reprezentuje Szwecję w Radzie Ministrów UE, ale odpowiada on przed Riksdagiem za swoje działania związane ze sprawami UE.

Riksdag ocenia również, czy decyzje dotyczące propozycji legislacyjnych UE powinny być podejmowane na poziomie unijnym, czy na poziomie krajowym w każdym państwie członkowskim. Propozycje legislacyjne UE są rozpatrywane na podstawie zasady subsydiarności, co oznacza, że decyzja powinna być podejmowana na najbardziej efektywnym szczeblu politycznym, który jest jak najbliżej obywateli.

Parlament Europejski i Rada Ministrów podejmują decyzje

Członkowie Parlamentu Europejskiego i ministrowie w Radzie Ministrów omawiają projekt osobno i mogą proponować poprawki. O większości aktów prawnych UE decydują wspólnie, więc muszą się porozumieć, zanim prawo wejdzie w życie.

Szwecja wdraża akty prawne UE

Po podjęciu przez Parlament Europejski i Radę Ministrów decyzji o nowym prawie unijnym, musi ono być przestrzegane przez Szwecję i inne kraje UE. Czasami wystarczy, że rząd lub urzędy państwowe dostosują pewne przepisy, ale czasami trzeba zmienić prawo krajowe, aby dostosować je do prawa UE. W Szwecji rząd musi wtedy przedłożyć propozycję, czyli projekt ustawy, do Riksdagu, który decyduje o ustawach. 

Rząd, urzędy państwowe i gminy dopilnowują, aby nowe prawo stało się rzeczywistością. Szwedzkie sądy czuwają nad przestrzeganiem prawa.

Komisja Europejska sprawdza, czy kraje UE przestrzegają prawa unijnego. Jeżeli Komisja uzna, że Szwecja go nie przestrzega, może pozwać ją do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.