رفراندوم
رفراندوم انتخاباتی است که در آنها رای دهندگان مستقیما در مورد یک امر سیاسی اعلام موضوع میکنند. این پارلمان است که تصمیم میگیرد که آیا باید یک رفراندم در سراسر کشور برگزار شود یا خیر. همچنین در کمونها و مناطق کشوری هم میتوان رفراندوم برگزار نمود
در سوئد دو نوع رفراندوم وجود دارد که برای همه کشور صدق میکند، که به آنها اصطلاحا رفراندومهای سراسری میگویند. آنها رفراندومهای مشورتی هستند و رفراندومهایی که مربوط به یک موضوع اساسی میباشند، که در برخی موارد میتوانند الزامآور باشند. تاکنون هرگز رفراندومی پیرامون یک موضوع اساسی در سوئد برگزار نشده است.
رفراندومهای سراسری بایستی در موارد استثنائی برگزار شوند. بهمین دلیل این تنها پارلمان است که میتواند در مورد برگزاری یک رفراندوم سراسری تصمیمگیری نماید.
اگر پارلمان تصمیم بگیرد که یک رفراندوم سراسری برگزار شود، در اینصورت یک قانون ویژه با مقرراتی وضع خواهد شد که تنها برای رفراندوم مذکور معتبر باشد. در آن قانون بعنوان نمونه تصمیم گرفته میشود که کدام موضوع بایستی مطرح شود و کدام روز بایستی رفراندوم مذکور برگزار گردد. در غیراینصورت معمولا همان مقرراتی برای رفراندومهای سراسری در نظر گرفته میشود که برای انتخابات پارلمانی معتبر است، بعنوان نمونه در زمینه حق رای، حوزه انتخاباتی و رای دادن.
رفراندمهای مشورتی
یک رفراندوم مشورتی الزامآور نیست. اگر یک رفراندوم مشورتی پیرامون یک موضوع برگزار شده باشد، تصمیم قطعی درباره موضوع مربوطه در نهایت از سوی پارلمان گرفته خواهد شد. اما هدف آن است که رفراندوم مذکور در آستانه صدور رای پارلمان بعنوان راهگشا عمل نماید.
شش رفراندوم سراسری مشورتی
در سال ١٩٢٢ امکان برگزاری رفراندومهای مشورتی در سوئد فراهم شد و در همان سال هم از آن امکان جهت برگزاری رفراندومی درباره ممنوعیت نوشیدنیهای الکلی استفاده گردید. در مجموع تاکنون شش رفراندوم سراسری مشورتی در سوئد برگزار گردیده است:
- 1922 پیرامون ممنوعیت نوشیدنیهای الکلی.
- 1955 پیرامون تغییر از ترافیک سمت چپ به ترافیک سمت راست.
- 1957 پیرامون حق اضافه بازنشستگی عمومی.
- 1980 پیرامون انرژی هستهای.
- 1994 پیرامون عضویت در EU
- 2003 پیرامون استفاده از یورو بعنوان واحد پول در سوئد.
رفراندمهای کمونی
همچنین امکان برگزاری رفراندوم در کمونها و مناطق کشوری هم وجود دارد. این رفراندومها همیشه مشورتی هستند.