Kade zhal o EU
Ando EU si efta instituciji save inkren e khetanimaski mashkar EU:e phanglethema te fungolin. E institucien si len sako lengi rola thaj butji so te keren.
O EU-komisia den pengo gindo pe neve EU-zakonura thaj kontrolirin ke e andrutnethema len ande e zakonura. O EU-komisia inkrel ande jekhe zhenes anda sako andrutnothem thaj representalil intrego EU. Jek nevi komisia alolpe sako panzhto bersh.
Ministerrådet/ministerengivorba shon tele pa neve EU-zakonura, majbutivar khetanes kusa o Europakoparlamento. O shvedicko regeringo thaj sa e kaver regeringura ando EU-thema zhan ande sako jekhe ministeresa ande penge chidimata ando EU:e minsteregivorba. Savo ministeri avla ando kado chidipe ashola pala savi kategoriaki vorba vazdelape. Ministerengivorba resadjon ande desh sogodicka chidimata, konstalaciji, ashol pala savo politikakodrom.
Europakoparlamento shon tele pa neve EU-zakonura, majbutivar khetanes e ministereskevorba/vezetora. Sako panzhto bersh alonpe e Europakeparlamentoske vezetora anda sa le EU-thema ande direkna themeske alomata.
Europicko vezetipe shon tele o vezetimaskodrom pe EU-khetanimaskibutji pe maj baro dikhipe angle ande vrama. Ande o Europicko vezetipe resadjon e EU-themenge themenge- thaj regeringoskeshere. Anda Shvedo zhalande o themeskoministeri/statsminister.
EU-krisi kerel krisa mashkar EU:e instituciji thaj e thema save si ando EU. E krisi tolmachil vi pa EU:e zakonura.
Europicko dikhimaskochachipe kontroliril ke EU:e love hasninpe thaj lilengo sikajipe kaj so gelas.
Europicko centralnobanko inkrel e lovengipolitika pe kodola thema save line ande o Euro, thaj save inkren EU:e puterdi ekonomiaki politika.
Riksdagen thaj EU
Jek anda riksdagenoske maj bare butja si te shon tele vorbi pa neve zakonura. Sar membro ando EU o Shvedo das perdal jekh kotor anda zor te vazdel zakonura ando EU, e sajekh e riksdagenes si shajipe te zurarel kodola zakonura pa save o EU shon tele vorba.
O regeringo si kodo kon vorbil thaj zhal anda Shvedo ando EU:o ministerengovezetipe thaj ando Europako vezetipe. Numa e regeringoske ministera aven butivar ando riksdageno te vorbinpe pa EU-pushimata, sar eksemplo vorbimaskovezetipe ando bumbako. Kana e ministera traden ando EU:o ministerengovezetipe te shon tele jekh nevo EU-zakono, musaji o regeringo anglunes te phanden pengo zakonoskogindo jekhe chidimaskevorbasa ando riksdagenosko EU-bordo.
E riksdagenos si vi jek kaver shajipe te vazdel thaj te zhutil e zakonoskogindo anda EU-komisia. O Shvedicko riksdageno thaj parlamentura ande le kavera EU-thema zumaven te shaj paruvenpe varesave zakonoskegindura pe EU-levelo vaj pe nacionalno levelo/than, vaj pa EU vaj khatar le membroskethema korkora. Kado bushol subsidaritetszumajipe. O gindo si ke o EU feri te shon tele vorba feri pe jekh pushipe tena birila te kerelpe sa kade mishto khatar EU-thema korkora.
Anda EU-angleshinajipe zhi pe Shvedicko zakono
EU-komisia angleshinavel jek nevo EU-zakono. EU-komisiaki butji si gindin avri neve EU-zakonura. Kado kerel e komisia pala kodo kana vorbisarde thaj rode avri pa sve neve EU-zakonura hibazin ande phanglethema.
Regeringo thaj riksdagen alon pengo drom
EU-komisia bishavel penge gindura pe sa le phanglethema. Ando Shvedo von zhan po regringo thaj po riksdagen. O regeringo del informacia po riksdagen pa pesko dikhipe haj gindo thaj lel perdal e riksdagenosko dikhipe perdal e resimata ande bumbakura. O regeringo si kodo savo ingrel thaj phiravel e Shvedoski vorba ande EU:o ministrengovezetipe, de o regeringo ashon doshale angla o riksdageno kana zhal pa kodo sar von inkren thaj vezetin e EU-pushimata.
Pala o riksdagen ashol vi kodo pa kodo so sholpe tele pa EU-zakonoskegindura, te lenpe kadala ande ando EU-levelo/uchipe vaj pe nacionalno uchipe ande sako phanglothem korko peske. Kodo bushol ke o EU-zakonoskogindo zumavelpe pala kodo so bushol subsidiaritetprincipo, savo si ke kana sholpe tele jekh vorba pe kodo majlasho politicko uchipe savo si kade pashe pasha narodo sarso birilpe.
Europakoparlamento thaj ministerengovezetipe shontele
Europakeparlamentoske vezera thaj ministera ando ministerengovezetipe/vorba/ray diskutirilepe o gindo sako peske thaj shaj phenen so te parudjol. Von shontele khetanes pa le majbut EU-zakonura thaj musaji te aven pe jekh vorba te shaj jek zakono te kezdil te avel thaj te zhal.
Shvedo len ande EU-zakonura
Kana o Europakoparlamento thaj ministerengovezetipe shute tele pa jek nevo EU-zakono trobul o Shvedo te zhal pala les thaj e kavera EU-thema. Unjivar dostaj ke o regeringo thaj le bareraj zhan pala varesave reguli, de unjivar trobun nacionalni zakonura te paruvenpe te shaj pasolin le EU:e zakononca. Ando Shvedo trobul atunchi o regeringo te del jekh propozacia, le riksdagenoske savo shol tele pa zakonura.
Regeringo, bareraj thaj komuni dikhen o nevo zakono te avel chachikano. E shvedicka krisa dikhen ke e zakonura inkrenpe ande.
EU-komisia kontoliril ke e EU-thema zhan pala EU-zakonura. Te dikhela e komisia ke o Shvedo chi zhal pala zakonura atunchi e komisia shaj del opre e Shvedos pe EU-krisi.